Blet(-fausso-ambròsi)
Dysphania ambrosioides
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Noms en français : Chénopode fausse ambroisie, Thé du Mexique.
Descripcioun :Aquesto planto trachis dins li limas en ribo d'aigo, lis armas e escoumbre. Nous vèn dis Americo dóu miejour e dóu cèntre. Se recounèis à sa forto óudour e à si fueio dentado que serpentejon. Lis enflourejado soun en piramido e di proun ramificado.
Usanço :En Americo dóu miejour se n'en servon pèr tua li verme. Èi peréu antispasmoudico, estoumatico e carminativo. Li fueio podon servi dins lou manja coume sabourun.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80(120) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Dysphania
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Juilet à óutobre
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino neoutroupicalo
Ref. sc. : Dysphania ambrosioides (L.) Mosyakin & Clemants, 2002
(= Chenopodium ambrosioides L., 1753 )
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753